Yüksekova Havzasında Buğday Alanlarında Yabancı Ot Florası ve Dağılımını Etkileyen Toprak Faktörleri
Özet Görüntüleme: 171
/ 
PDF İndirme: 85
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10250471Anahtar Kelimeler:
Yabancı otlar, Toprak özellikleri, Yersel değişim, Buğday, Canoco analiziÖzet
Buğday tarımında karşılaşılan en büyük sorunların başında verim ve kaliteyi düşüren yabancı ot sorunu gelmektedir. Yabancı ot dağılımı ve bu dağılımı etkileyen faktörlere ilişkin bilginin sınırlı olması, yabancı otlarla mücadelenin önündeki en büyük engeller arasındadır. Bu çalışmada Yüksekova Havzasında buğday tarlalarında tespit edilen yabancı ot taksonları ve yayılışlarının toprak özellikleri ile olan ilişkileri incelenmiştir. Bu amaçla 2020 ve 2021 yıllarında 2 farklı dönemde olmak üzere 80 buğday tarlasında yayılım gösteren yabancı otların yaygınlık ve yoğunlukları belirlenmiştir. Toprakların fizikokimyasal analizlerinin yapılması için her örnekleme noktasında 0-20 cm derinlikten toprak örnekleri alınmıştır. Yapılan Survey çalışmalarında 2’si tohumsuz, 18’i monokotiledon, 67’sı dikotiledon olmak üzere toplam 18 familyaya ait 87 yabancı ot taksonu tespit edilmiştir. Ayrıca yapılan survey sonucunda farklı ekosistemlere adapte olmuş kozmopolit yabancı otların çalışma alanında yaygın olduğu gözlemlenmiştir. Toprak özelliklerinin yabancı ot dağılımına olan etkisini ortaya koymak için Kanonik Uyum Analizi (CCA) yapılmıştır. Bulgular toprak tekstürü, organik madde, pH ve besin elementi içeriklerinin yabancı ot dağılımı üzerine önemli derecede etki ettiğini ortaya koymuştur. Toprak özelliklerinin alanda yüksek bir yersel değişime sahip olması yabancı ot taksonlarının ve yayılımlarının da önemli yersel bir değişim sergilemesine neden olmuştur. Özelikle de yabancı otlar ile mücadelede başarılı olabilmek için bu yersel değişimin göz önünde bulundurulması, maliyet, işgücü ve zamandan tasarruf bakımından önemli olacaktır.
Referanslar
Al-Qahtani, S.M., 2019. Effect of soil properties on the diversity and distribution of weeds in citrus farms in arid region. Applied Ecology and Environmental Research, 17(1): 723-732.
Andreasen, C., Streibig, J.C., Haas, H., 1991. Soil properties affecting the distribution of 37 weed species in Danish fields. Weed Research, 31(4): 181-187.
Andreasen, C., Skovgaard, I.M., 2009. Crop and soil factors of importance for the distribution of plant species on arable fields in Denmark. Agriculture, Ecosystems & Environment, 133(1-2): 61-67.
Anonim, 2022. FAOSTAT. Countries - Select All; Regions - World + (Total); Elements - Production Quantity; Items - Wheat; Years – 2022, (https://www.fao.org/faostat/en/#home), (Erişim tarihi: 12.06.2023).
Ateş, E., Üremiş, İ., 2022. Batman ili buğday ekim alanlarında bulunan yabancı otların yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science, 25(1): 9-19.
Ateş, E., Üremiş, İ., 2020. Şanlıurfa ili buğday ekim alanlarında bulunan yabancı ot türlerinin, yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. Harran Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 24(1): 33-43.
Bağış, B., 2022. Rusya-Ukrayna Savaşının Küresel Ekonomiye ve Türkiye'ye Etkileri. İstanbul: SETA.
Budak, M., Günal, H., Çelik, İ., Acir, N., Sırrı, M., 2018. Dicle havzası toprak özelliklerinin yersel değişimlerinin jeoistatistik ve coğrafi bilgi sistemleri ile belirlenmesi ve haritalanması. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 5(2): 103-115.
Budak, M., Çelik, İ., Acir, N., Fidan, M., Farooq, S., Yıldız, H., Günal, E., Sırrı, M., Köroğlu, F., 2023. Yüksekova Havzasında İklim ve Arazi Kullanımı Değişimlerinin Ekosistem Servisleri Üzerine Etkisinin Değerlendirilmesinde Toprak Fonksiyonlarının Kullanılması. TÜBİTAK 119O947 Sonuç Raporu, Ankara.
Chaudhary, A., Chhokar, R.S., Singh, S., 2022. Integrated Weed Management in Wheat and Barley: Global Perspective. New Horizons in Wheat and Barley Research. Springer, Singapore.
Davis, P.H., 1965. Flora of Turkey and East Aegean Islands. Edinburg University Press, No: 1-11, Edinburgh.
Demir, O., Özsoy, E., Kızılırmaklı, A., Çıngay, B., Çetindaş, B., Cabi, E., 2023. Türkiye’nin tarımsal yabancı ot florası: tahıllar. Herbarium Turcicum, 2: 63-79.
Esim, R.T., Çoruh, İ., 2021. Bingöl ili buğday ekim alanlarında bulunan yabancı otlar, yoğunlukları ve rastlama sıklıkları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(3): 335-343.
Gökalp, Ö., Üremiş, İ., 2015. Mardin buğday ekim alanlarında bulunan yabancı ot türlerinin, yaygınlıklarının ve yoğunluklarının belirlenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(1): 13-22.
Köktaş, D., Yavuz, D.Ö., 2020. Uşak ili buğday (Triticum aestivum L.) ekim alanlarında sorun olan yabancı ot türlerinin, yaygınlık ve yoğunluklarının belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(2): 349-367.
Günal, H., Önen, H., Özgöz, E., 2015. Mesafeye bağlı değişkenliğin belirlenmesi ve önemi, Türkiye istilacı Bitkiler Kataloğu, Ankara, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı Ankara s. 119–124.
Güncan, A., Karaca, M., 2018. Yabancı Ot Mücadelesi (Güncellenmiş ve İlaveli Dördüncü Baskı), Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
Gürbüz, R., Uygur, S., Uygur, F.N., 2018. Ağrı ili buğday ekim alanlarında segetal floranın belirlenmesi. Turkish Journal of Weed Science, 21(1): 8-18.
Hançerli, L., Uygur, F.N., 2017. Çukurova bölgesi mısır ekim alanlarındaki yabancı ot türleri. Turkish Journal of Weed Science, 20(2): 55-60.
Jansen, H.H., 1993. Soluble salts in soil sampling and methods of analysis. In: M.R. Carter (Ed), Canadian Society of Soil Science, CRC Pres Inc. Boca Raton, Florida. USA.
Kaçar, B., 1994. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri III Toprak Analizleri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim Araştırma Geliştirme Vakfı Yayınları No.3, Ankara.
Kılıç, S., Kaya, H., 2019. Phytotoxicity from the Plants. ICONST NST 2019, 39.
Kitiş, Y.E., 2020. Buğday Tarımı-Yabancı Otlar ve Mücadelesi. Tarım Gündem Dergisi, Özel Yayını. Nobel Akademik Yayıncılık, İzmir.
Leps, J., Smilauer, P., 2003. Multivariate analysis of ecological data using Canoco. Cambridge University Press.
Lindsay, W.L., 1981. Chemistry In Soil Environment, P.189. American Society of Agronomy, Madison, Wisc.
Nelson, D.W., Sommers, L.E., 1982. Methods of Soil Analysis. A.L. Miller, R.H. Keeney (Eds). Chemical and Microbiological Properties, 2nd Ed. SSS of Am. Inc. Pub., Madison, Wisconsin.
Olsen, S.R., 1954. Estimation Of Available Phosphorus In Soils By Extraction With Sodium Bicarbonate. US Department of Agriculture. No: 939
Otto, S., Zuin, M. C., Chiste, G., Zanin, G., 2007. A modelling approach using seedbank and soil properties to predict the relative weed density in organic fields of an Italian pre‐alpine valley. Weed Research, 47(4): 311-326.
Önen, H., 1995. Tokat Kazova’da yetiştirilen şekerpancarında sorun olan yabancı otlar ile uygulanan farklı savaş yöntemlerinin verime olan etkileri üzerine araştırmalar. Yüksek lisans tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
Önen, H., Özer, Z., 2001. Tarla içerisinde yabancı otların dağılımları arasındaki farklılıkların haritalanarak belirlenmesi. Türkiye Herboloji Dergisi, 4(2): 74-83.
Önen, H., Özgöz, E., Özer, Z., 2012. Toprak işleme yöntemlerinin buğdayda yabancı otlanmaya ve verime etkileri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 29(1): 99-104.
Önen, H., Akdeniz, M., Farooq, S., Hussain, M., Ozaslan, C., 2018. Weed flora of citrus orchards and factors affecting its distribution in western mediterranean region of Turkey. Planta Daninha, 36.
Özaslan, C., Boyraz, N., Güncan, A., 2011. Diyarbakır ili buğday ekim alanlarında sorun olan yabancı otların belirlenmesi. Türkiye IV. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, Kongre Bildiriler Kitabı, 28-30 Haziran, Kahramanmaraş, s. 173.
Özdemir, T., Kiraz, E.D.E., 2022. Pestisitlerin çevre sağlığı üzerindeki etkisi. City Health Journal, 3(2): 18-23.
Özer, Z., Kadıoğlu, İ., Önen, H., Tursun, N., 2001. Herboloji (Yabancı Ot Bilimi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 20, Tokat.
Özer, Z., Tursun, N., Önen, H., Uygur, F.N., Erol, D., 1998. Herbaryum Yapma Teknikleri ve Yabancı Ot Teşhis Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 12, Tokat.
Özer, Z., Önen, H., Tursun, N., Uygur, F.N., 1999. Türkiye’nin Bazı Önemli Yabancı Otları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 38, Tokat.
Özkan, R.Y., Tepe, I., 2020. Changes of weed flora in cereal fields over the last 31 years in van, Turkey. Pakistan Journal of Botany, 52(6): 2003-2009.
Pätzold, S., Hbirkou, C., Dicke, D., Gerhards, R., Welp, G., 2020. Linking weed patterns with soil properties: a long-term case study. Precision Agriculture, 21(3): 569-588.
Shone, G., Wakoya, F., Jaleta, Z., Legese, H., 2021. Population Distribution of Wild Radish (Raphanus Raphanistrum L.) Weed and Soil Depth of Seed Bank Across Different Land-Use Types in Horro District, Western Oromia, Ethiopia.
Sırma, M., Kadıoğlu, İ., 2010. Erzincan İli-Otlukbeli İlçesi Buğday ekim alanlarında saptanan önemli yabancı ot türleri, rastlanma sıklıkları ve yoğunlukları. Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(1): 27-34.
Sırrı, M., 2019. Buğday ekim alanlarında sorun oluşturan türleri: Siirt ili örneği. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 6(2): 142-152.
Sırrı, M., Farooq, S., Özaslan, C., 2021. Weed Species of Winter Cereals and Their Management in Turkey. F. Çığ (Ed), Cereal Graın: Productıons And Improvement, pp. 275-318.
Tabatabai, M.A., Bremner, J.M., 1991. Automated instruments for determination of total carbon, nitrogen, and sulfur in soils by combustion techniques. In: K.A. Smith (Ed.), Soil Analysis: Modern Instrumental Methods, 2d ed. Marcel Dekker, New York, pp. 261–286.
Tepe, I., 2014. Yabancı Otlarla Mücadele. Sidaş Medya Ziraat Yayın, No: 031, İzmir.
Thomas, G.W., 1982. Methods of Soil Analysis, Part 2. Chemical and Microbiological Properties (2nd edition). S.S.S. of America Inc. Publisher, Madison, Wisconsin, pp. 159-164.
Uluğ, E., Kadıoğlu, İ., Üremiş, İ., 1993. Türkiye’nin Yabancı Otları ve Bazı Özellikleri. T.C Tarım ve Köyişleri Bakanlığı. Adana Zirai Mücadele Araştırma Enstitüsü, Yayın No: 78, Adana.
Walter, A.M., Christensen, S., Simmelsgaard, S.E., 2002. Spatial correlation between weed species densities and soil properties. Weed Research, 42(1): 26-38.
Yazlık, A., Üremiş, İ., Uludag, A., Uzun, K., Şenol, S.G., 2018. Ipomoea triloba L., an alien plant threating many habitats in Turkey. Eppo Bulletin, 48(3): 589-594.
Yeomans, J.C., Bremner, J.M., 1988. A rapid and precise method for routine determination of organic carbon in soil. Communication in Soil Science and Plant Analyses, 19: 1467-1476.
Zimdahl, R.L., 2018. Fundamentals of Weed Science (5th Edition), Academic Press.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 ISPEC Tarım Bilimleri Dergisi
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
