Nohut Yetiştiriciliğinde Organik Madde İçeren Gübrelerin Önemi
Özet Görüntüleme: 1706
/ 
PDF İndirme: 1030
Anahtar Kelimeler:
Organik gübre, Cicer arietinum L., verim, Rhizobium, mikrobiyal, bitkiÖzet
Toplumun artan bilinci ve refahı ile sağlıklı beslenmenin önemi her geçen gün artmaktadır. Buna bağlı olarak, organik ve iyi tarım uygulamaları kullanılarak dünya pazarında yetiştirilen ürünlere olan talep de artmıştır. Protein, vitamin ve mineral yönünden zengin olan nohut, insan ve hayvan beslenmesinde kullanılmaktadır. Temiz gıda arayışı ile birlikte kullanılan yetiştirme teknikleri ve koşulları buna göre şekillendirilmiştir. Nohut yetiştiriciliğinde çeşitli organik maddeler içeren gübrelerin tek başına veya kombinasyon halinde kullanılmasıyla verim ve kalitenin artırılmasına yönelik çalışmalar geçmişten günümüze devam etmektedir. Bu derlemede organik madde içeren gübrelerin nohutun verim, kalite, nodülasyon, kuraklılığa dayanıklılık vb. özelliklerine etkilerini belirlemek amacıyla yapılan çalışmalar ele alınarak, doğal kaynakların sürdürülebilirliği, hayvansal atıkların geri dönüşümü ile bitkisel üretim döngüsüne katılarak daha sağlıklı ve kaliteli nohut üretimi yapılması için organik gübrelerin kullanılmasının yaygınlaştırılması hedeflenmiştir.
Referanslar
Akrawi, H.S.Y., 2018. Effect of organic and inorganic fertilizer on availability of potassium in soil and yield of chickpea (Cicer arietinum L.). Iraqi Journal of Agricultural Sciences, 1028:49(2):192-102.
Amiri, H., Ismaili, A. and Hosseinzadeh, S.R., 2017. Influence of Vermicompost Fertilizer and Water Deficit Stress on Morpho-Physiological Features of Chickpea (Cicer arietinum L. cv. karaj). Compost Science & Utilization, 25(3), 152-165.
Bag, P. A., Kaswala A. R. and Patel A. I., 2015. Effect of liquid organic manures on yield and soil properties in chickpea (Cicer arietinum L.). Trends in Biosciences 8(3): 695-698.
Bellitürk, K., 2016. Sürdürülebilir tarımsal üretimde katı atık yönetimi için vermikompost teknolojisi. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi, 31 (3): 1-5.
Bhattacharjya, S. and Chandra, R., 2013. Effect of inoculation methods of Mesorhizobium ciceri and PGPR in chickpea (Cicer arietinum L.) on symbiotic traits, yields, nutrient uptake and soil properties. Legume Research, 36 (4) : 331- 337.
Ceritoğlu, M., Şahin, S. ve Erman, M., 2019. Vermikompost üretim tekniği ve üretimde kullanılan materyaller. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 6(2): 230-236.
Çakmakçı, R., 2005. Bitki gelişimini teşvik eden rizobakterilerin tarımda kullanımı. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 36 (1), 97-107.
Erdoğan, C., 1997. Nohut Bitkisinde Bazı Tarımsal Özelliklerine Gübrelemenin (N,P) ve Aşılamanın Etkisi. Yükseklisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Hatay, 72 s.
Erman, M., Demir, S., Ocak, E., Tüfenkçi, Ş., Oğuz, F. ve Akköprü, A., 2011. Effects of Rhizobium, arbuscular mycorrhiza and whey applications on some properties in chickpea (Cicer arietinum L.) under irrigated and rainfed conditions 1-yield, yield components, nodulation and AMF colonization. Field Crops Research, 122 (2011): 14-24.
FAO, 2019. http://www.faostat.fao.org/beta/en/#data/OA [Ziyaret Tarihi: 02.08.2019]
Fayetörbay, D., Çomaklı, B. ve Daşcı, M., 2014. Fosfor çözücü bakteri, fosforlu gübre ve tavuk gübresi uygulamalarının macar fiğinde (Vicia pannonica Roth.) tohum verimi ve verim unsurları üzerine etkileri. Tarım Bilimleri Dergisi, 20 (2014): 345-357.
Gholipoor, M., Karamzadeh, A. and Gholami, A., 2014. Vermicompost as a soil supplement to relieve the effects of low-intensity drought stress on chickpea yield. Acta Horticulturae, 1018: 219-226.
Hosseinzadeh, S.R., Amiri, H. and İsmaili, A., 2016. Effect of vermicompost fertilizer on photosynthetic characteristics of chickpea (Cicer arietinum L.) under drought stress. Photosynthetica, 54 (1): 87-92.
Jat, R.S. and Ahlawat, I.P.S., 2004. Effect of vermicompost, biofertilizer and phosphorus on growth, yield and nutrient uptake by gram (Cicer arietinum) and their residual effect on fodder maize (Zea mays). Indian Journal of Agricultural Sciences, 74(7): 359-361.
Kaçar, O., Çakmak, F., Çöplü, N. ve Azkan, N., 2004. Bursa koşullarında bazı nohut çeşit ve hatlarında (Cicer arietinum L.) bakteri aşılama ve değişik azot dozlarının verim ve verim unsurları üzerine etkisinin belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2): 123-135.
Kağan, S., 2012. Bakteri Aşılama ve Azot Uygulamasının Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinde Verim ve Verim Ögelerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, 60s.
Karadavut, U. ve Özdemir, S., 2001. Rhizobium aşılaması ve azot uygulamasının nohutun verim ve verim ile ilgili karakterlerine etkisi. Anadolu Journal of the Aegean Agricultural Research Institute, 11 (1): 14-22.
Kumar, S., Singh, R., Saquib, M., Singh, D. and Kumar, A., 2014. Effect of different combinations of vermicompost, biofertilizers and chemical fertilizers on growth, productivity and profitability in chickpea (Cicer arietinum L.). Plant Archives, 14(1):267-270.
Laabas, S., Boukhatem, Z.F., Bouchiba, Z., Benkritly, S., Abed, N.E., Yahiaoui, H., Bekki, A. and Tsaki, H., 2017. Impact of single and co-inoculations with Rhizobial and PGPR isolates on chickpea (Cicer arietinum) in cereal-growing zone soil. Journal of Plant Nutrition, 40(11),1616-1626.
Özbağ, T., 2013. Tescilli Bazı Nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Simbiyotik Performansları Ve Bitki Besin Elementi Alımının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, 79s.
Patel, A.R., Sadhu, A.C., Chotalia, R.L. and Patel, C.J., 2011. Effect of vermicompost, diammonium phosphate and zinc sulphate on growth, yield attributes and yield of chickpea (Cicer arietinum L.). International Journal of Agricultural Sciences, 8(2): 527-529.
Pekşen, E. 1992. Samsun Ekolojik Şartlarında Üç Farklı Rhizobium Suşu ile Aşılamanın ILC 482 Nohut Çeşitinin Tane Verimi ve Tanenin Protein Oranına Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Yükseklisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun, 98s.
Pezeshkpour, P., Ardakani, M.R., Paknejad, F. and Vazan,S., 2014. Effects of vermicompost, mycorrhizal symbiosis and biophosphate soulbilizing bacteria on seed yield and quality of chickpea as autumn plantation in rain fed conditions. Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences, Vol 3 (2), 53- 58.
Sezen, 1984. Gübreler ve Gübreleme, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 19, Sayfa: 39-83, Erzurum.
Shrimal, P. and Khan T. I., 2017. Studies on the effects of vermicompost on growth parameters and chlorophyll content of bengal gram (Cicer arietinum L.) var. RSG-896. IOSR Journal of Environmental Science, Toxicology and Food Technology, 11(5):12-16.
Singh, G., Sekhon, H.S. and Harpreet, K., 2012. Effect of farmyard manure, vermicompost and chemical nutrients on growth and yield of chickpea (Cicer arietinum L.). International Journal of Agricultural Research, 7(2):93-99.
Sönmez, İ., Maltaş, A.Ş., Sarıkaya, H.Ş., Doğan, A. ve Kaplan, M., 2019. Tavuk gübresi uygulamalarının domates (Solanum lycopersicum L.) gelişimi ve verim 232 üzerine etkilerinin belirlenmesi. Mediterranean Agricultural Sciences, 32(1): 101- 107.
Şeker, C. ve Turhan, M., 2006. Bazı organik ve inorganik gübrelerin şeker pancarıbuğday ekim nöbetinde buğdayın verimine bakiye etkileri. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19 (20): 43-48.
Taban, S., Turan, M.A. ve Katkat A.V., 2013. Tarımda organik madde ve tavuk gübresi. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 10: 9-13.
Togay, N., Togay, Y., Cimrin, K.M. ve Turan M., 2008. Effects of Rhizobium inoculation, sulfur and phosphorus applications on yield, yield components and nutrient uptakes in chickpea (Cicer arietinum L.). African Journal of Biotechnology, Vol. 7 (6), 776-782.
Yadav, A. and Garg, V.K., 2015. Influence of vermi-fortification on chickpea (Cicer arietinum L.) growth and photosynthetic pigments. International Journal of Recycling of Organic Waste in Agriculture, 4: 299-305.
Yağmur, M. ve Engin, M., 2005. Nohut (Cicer arietinum L.)’ta fosfor ve azot dozları ile bakteri (Rhizobium ciceri) aşılamanın bazı morfolojik özellikler ile tane verimi üzerine etkileri ve bazı bitkisel özellikler arasındaki ilişkiler. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), 15(2): 103- 112.
Yaldız, G., Çamlıca, M. Ve Özen, F, 2019. Organik gübrelemenin tıbbi bitkilerin verim ve kalite özelliklerine etkileri. Uluslararası Anadolu Ziraat Mühendisliği Bilimleri Dergisi, 2019(3):37-48.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2019 ISPEC Journal of Agricultural Sciences
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
